Powstanie Warszawskie było największą bitwą stoczoną podczas II wojny światowej przez organizację podziemną z wojskami okupacyjnymi. Było zbrojnym wystąpieniem w dniach od 1 sierpnia do 3 października 1944r. przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim. To największa operacja militarna Armii Krajowej pod kryptonimem akcja „Burza”. Swoim zasięgiem objęła część lewobrzeżnych dzielnic miasta, niewielki obszar prawobrzeżnej Warszawy, a także Puszczę Kampinowską, Legionowo i okolice Marek.
Warszawskie powstanie było wymierzone militarnie przeciw Niemcom, a politycznie przeciw ZSRR oraz przeciw podporządkowanym mu polskim komunistom. Armia Krajowa chciała samodzielnie wyzwolić stolicę przed wkroczeniem Armii Czerwonej, by w ten sposób wzmocnić międzynarodową pozycję rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie oraz powstrzymać realizowany przez Stalina proces podporządkowywania i sowietyzacji Polski.
Jednak po wybuchu powstania Armia Czerwona wstrzymała ofensywę w kierunku warszawskim, a dyktator radziecki odmawiał udzielenia powstaniu pomocy. Natomiast wsparcie udzielone powstańcom przez Stany Zjednoczone i Wielką Brytanię miało ograniczony charakter i nie wpłynęło w sposób istotny na sytuację w Warszawie.
Przez 63 dni słabo uzbrojone oddziały powstańcze prowadziły samotną walkę z przeważającymi siłami niemieckimi, która w efekcie zakończyła się kapitulacją 3 października 1944.
Straty wojsk polskich podczas dwumiesięcznych walk były olbrzymie, wyniosły około 16 tysięcy zabitych i zaginionych, 20 tysięcy rannych i 15 tysięcy wziętych do niewoli. W wyniku ciężkich warunków bytowych wśród ostrzałów artyleryjskich i nalotów przez oddziały niemieckie zginęło od 150 do 200 tysięcy cywilnych mieszkańców stolicy oraz uległa zniszczeniu większość zabudowy lewobrzeżnej Warszawy, w tym bezcenne zabytki oraz obiekty o dużej wartości kulturalnej i duchowej.
Ze względu na jego tragiczne skutki, a w szczególności olbrzymie straty ludzkie i materialne powstanie warszawskie jest jednym z najważniejszych wydarzeń w historii Polski.
Andrzej Gulewicz MTV 24
Fot. Muzeum Powstania Warszawskiego